Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft een brief verstuurd naar een aantal brancheorganisaties waarin hij nogmaals duidelijk maakt dat ZZP’ers en opdrachtgevers eventuele boetes en naheffingen niet hoeven te vrezen.
,,Als een opdrachtgever een ZZP’er inhuurt en de Belastingdienst achteraf constateert dat er sprake is van loondienst, zal de fiscus geen naheffing, boetes en correctieverplichtingen voor de loonheffingen opleggen. In dat opzicht kunnen opdrachtgevers dus met een gerust hart zaken doen met ZZP’ers”, aldus Wiebes
Handhaving Wet DBA eind vorig jaar opgeschort
Eind vorig jaar schortte Wiebes de handhaving van zijn Wet DBA nog op tot 2018. Doelstelling van de wet – die overigens dus wel gewoon van kracht is – om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Het besluit om de handhaving van de Wet DBA op te schorten, die na een overgangsjaar oorspronkelijk op 1 mei 2017 zou aanvangen, was een gevolg van de onduidelijkheid die over de wet bestond. Veel bedrijven in onder andere de ICT en financiële sector namen door de onzekerheid namelijk afscheid van hun ZZP’ers.
Een woordvoerder van het Ministerie van Financiën stelt dat het de bedoeling is om de onzekerheid bij opdrachtgevers en ZZP’ers weg te nemen. “We zullen alleen optreden tegen kwaadwillende partijen. Dan moet je denken aan partijen die met opzet een situatie van schijnzelfstandigheid laten ontstaan of voortbestaan.”
Wat wordt verstaan onder kwaadwillend?
Opdrachtgevers die niet kwaadwillend zijn, zijn dus volledig gevrijwaard van eventuele naheffingen en boetes als gevolg van het werken met ZZP’ers. Maar wat wordt nu precies verstaan onder kwaadwillend?
Kwaadwillend is de opdrachtgever of ZZP’er die opzettelijk een situatie van evidente schijnzelfstandigheid laat ontstaan of voortbestaan, omdat hij weet – of had kunnen weten – dat er feitelijk sprake is van een fictieve dienstbetrekking (en daarmee een oneigenlijk financieel voordeel behaalt en/of het speelveld op een oneerlijke manier aantast).
De Belastingdienst richt de handhaving nu eerst op de ernstige gevallen: situaties waarbij partijen evident buiten het wettelijk kader treden. Het daarbij dus niet om een ZZP’er bij wie er ruis is over de gezagsrelatie. Het gaat wél om gevallen waarin opdrachtgevers opereren in een context van opzet, fraude of zwendel. Daarbij kunt u denken aan situaties waarin sprake is van listigheid, valsheid of samenspanning en situaties die leiden tot ernstige concurrentievervalsing, economische of maatschappelijke ontwrichting of waarin het risico aanwezig is van uitbuiting.
Bij kwaadwillenden zal de Belastingdienst handhavend optreden en dus wel correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen opleggen.
Is dit de oplossing? De visie van Bouwscout
De directie van Bouwscout, bestaande uit Gerard de Vries Lentsch en Wouter Raap, twijfelt eraan of dit de onrust inderdaad zal wegnemen.
Gerard de Vries Lentsch: ,,Het zijn voornamelijk de grote, beursgenoteerde bedrijven die in sommige gevallen wel met honderden ZZP’ers werken. Die willen risico’s zoveel mogelijk uitsluiten en hebben een verantwoording af te leggen aan hun aandeelhouders. Het is maar de vraag deze opstelling van Wiebes (die hij eind vorige jaar eigenlijk al innam) voor deze categorie opdrachtgevers het gewenste effect zal hebben. Of de onrust terecht is, is een andere vraag. Op enkele grijze gebieden na is het redelijk duidelijk wat de criteria van de fiscus voor ondernemerschap zijn. Het kader waarbinnen de fiscus ondernemerschap beoordeelt, is overigens ook niet wezenlijk anders dan ten tijde van de VAR verklaring. Er dient zonder meer structurele duidelijkheid te worden verschaft en het vernieuwen van arbeidswetgeving dient hierin centraal te staan. Echter is inmiddels meerdere malen duidelijk gesteld dat er geen naheffingen of boetes worden opgelegd aan bedrijven die niet kwaadwillend zijn. In die zin hoef je je als opdrachtgever – wanneer je te goeder trouw handelt en werkt volgens de richtlijnen van de Wet DBA – mijns inziens absoluut geen zorgen te maken.”
Wouter Raap vervolgt: ,,Wij zijn als Bouwscout – ondanks de opgeschorte handhaving – volledig compliant aan de Wet DBA. Zo hanteren wij een urencriterium, werken wij met onze eigen, door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst en leggen wij een volledig en actueel dossier aan per ZZP’er. Als extra controlemiddel werken wij sinds dit jaar bovendien met de OndernemersCheck van DBA Erkend. Hiermee wordt duidelijkheid verschaft over de mate van ondernemerschap van een ZZP’er, hetgeen inzichtelijk gemaakt middels een bondig rapport. Door een dergelijk extra controlemiddel te hanteren, sluiten wij de gevallen waar mogelijk sprake is van schijnzelfstandigheid uit. Daarbij is het rapport van DBA Erkend een waardevol document om gevallen waarin volgens de fiscus een eventuele schijn van kwaadwillendheid zou kunnen bestaan, uit te sluiten.”
Bekijk de brief van Wiebes
Bekijk hier de brief van Eric Wiebes, verzonden aan BOVIB.